ขี้

จาก วิกิพจนานุกรม พจนานุกรมเสรี
ดูเพิ่ม: , ข., ขี่, ขู, และ ขู่

ภาษาไทย[แก้ไข]

รากศัพท์[แก้ไข]

สืบทอดจากภาษาไทดั้งเดิม *C̬.qɯjꟲ, จากภาษาจีนเก่า (OC *hliʔ, *hri); ร่วมเชื้อสายกับภาษาคำเมือง ᨡᩦ᩶ (ขี้), ภาษาลาว ຂີ້ (ขี้), ภาษาไทลื้อ ᦃᦲᧉ (ฃี้), ภาษาไทใหญ่ ၶီႈ (ขี้), ภาษาไทใต้คง ᥑᥤᥲ (ฃี้), ภาษาไทดำ ꪄꪲ꫁ (ฃิ้), ภาษาอาหม 𑜁𑜣 (ขี), ภาษาจ้วง haex, ภาษาแสก ไกฺ, ภาษาจ้วงแบบจั่วเจียง kij (ขี้)

การออกเสียง[แก้ไข]

การแบ่งพยางค์คี่
การแผลงเป็น
อักษรโรมัน
ไพบูลย์พับบลิชชิงkîi
ราชบัณฑิตยสภาkhi
(มาตรฐาน) สัทอักษรสากล(คำอธิบาย)/kʰiː˥˩/(สัมผัส)
คำพ้องเสียงคี่

คำกริยา[แก้ไข]

ขี้ (คำอาการนาม การขี้)

  1. กิริยาที่ถ่ายกากอาหารออกทางทวารหนัก, ถ่ายอุจจาระ, ราชาศัพท์ว่า ลงพระบังคนหนัก

คำประสม[แก้ไข]

คำนาม[แก้ไข]

ขี้

  1. กากอาหารที่ร่างกายไม่ต้องการแล้วขับถ่ายออกทางทวารหนัก, อุจจาระ
  2. สิ่งที่ร่างกายขับถ่ายออกมาเกรอะกรังอยู่
    ขี้ไคล
    ขี้รังแค
    ขี้หู
    ขี้ตา
  3. โดยปริยายหมายความถึงสิ่งที่ไม่ต้องการ
    ขี้ตะกั่ว
  4. เศษหรือกากที่ออกมาจากสิ่งนั้น
    ขี้กบ
    ขี้เลื่อย

คำประสม[แก้ไข]

คำอนุภาค[แก้ไข]

ขี้

  1. ใช้ประกอบหน้าคำที่แสดงความหมายในทางที่ไม่ดี
    ขี้เกียจ
    ขี้เหนียว
  2. ใช้ประกอบหน้าคำที่แสดงว่ามักเป็นเช่นนั้น
    ขี้หัวเราะ
    ขี้ขอ

คำประสม[แก้ไข]

คำพ้องความ[แก้ไข]

ดูที่ อรรถาภิธาน:ขี้

ภาษาญ้อ[แก้ไข]

คำนาม[แก้ไข]

ขี้

  1. ขี้