آل

ภาษาตุรกีแบบออตโตมัน

รากศัพท์ 1

จากอาหรับ آل (อาล)

คำนาม

آل (al)

1. ครอบครัว

อ้างอิง

• Mallouf, Nassif (1856), Dictionnaire français-turc, 2nd edition, Paris: Maisonneuve, page 261

รากศัพท์ 2

จากเตอร์กิกดั้งเดิม *āl

คำคุณศัพท์

آل (al)

1. แดงเข้ม, แดง

คำสืบทอด

• ตุรกี: al
• → แอลเบเนีย: all
• → อาร์มีเนีย: ալ (อัล)
• → กรีก: άλικος (álikos, “crimson”)

ภาษาเปอร์เซีย

การออกเสียง

• (Classical Persian) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [ʔɑːl]

 

• (Dari, formal) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [ʔɑːl]

• (Dari, formal) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [ʔɑːl]
  • (Kabuli) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [ʔɑːl]
  • (Hazaragi) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [ʔɔːl̥]

• (Iran, formal) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [ʔɒːl̥]

• (Tajik, formal) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [ʔɔl]

การถอดเป็นอักษรโรมัน
คลาสสิก?	āl
ดารี?	āl
อิหร่าน?	âl
ทาจิก?	ol

รากศัพท์ 1

ยืมมาจากอาหรับ آل (อาล).

คำนาม

آل (âl)

1. (ภาษาหนังสือ หรือ historical) ครอบครัว, เชื้อสาย, บ้าน

รากศัพท์ 2

Émile Benveniste claims that āl-γonak, the precursor of modern آلگونه (âlgune), is attested and connects this to the Persian female name Ἀλογούνη (Alogoúnē) mentioned in Ctesias. Harold Walter Bailey suggests that this is a merger of two อิเรเนียนดั้งเดิม [Term?] roots, *āla- and *harda-, cf. อเวสตะ 𐬵𐬀𐬭𐬆𐬛𐬀 (หะเรอ̂ะดะ). Walther Hinz similarly posits อิเรเนียนดั้งเดิม *Hr̥da- from อินโด-ยูโรเปียนดั้งเดิม *h₁rewdʰ- (“red”) and suggests that this is the source of آلو (âlu, “plum”) and آله (âloh, “eagle”), though the latter is also traced to a different Indo-European root. The link to เตอร์กิกดั้งเดิม *āl is likely coincidental, or otherwise the Turkic is from Iranian.

คำคุณศัพท์

آل (âl)

1. แดงอ่อน, แดงสด

ลูกคำ

• آلگون (âlgun)

ภาษามอแซนแดรอน

รากศัพท์

ร่วมเชื้อสายกับตุรกีแบบออตโตมัน آل ('āl)

คำนาม

آل (āl)

1. สีแดง

ภาษาอาหรับ

รากศัพท์ 1

Root
ء و ل (อ ว ล)
1 term

เทียบแอกแคด 𒌷 (ālum)

การออกเสียง

• สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /ʔaːl/

• เสียง:

  (file)

คำนาม

آل (อาล) ช.

2. ครอบครัว
   • a. 906, الناشئ الأكبر [an-nāšiʾ al-ʾakbar], كأنما الآل باعوا لها (first line)‎:

     كأنما الآل باعوا لها … سوائمٌ قد غابَ راعيها
     تتلع أحياناً أكمها … ثم تهاوى في مهاويها

     As though the family sold her … cattle of which the herder dashes
     Their hills at times can hold them … Then into their pits she crashes.

4. (เลิกใช้) ไอระเหยหรือลมหายใจออก ที่ปรากฏให้เห็นในทะเลทรายในเวลาเช้าหรือเย็น, แตกต่างจาก سَرَاب (ซะราบ) โดยไม่สะท้อน
   • c. 700, أُميَّةُ بن أَبي عائِذٍ الهُذَليّ [Umayya ibn ʾabī ʿāʾiḏ (al-huḏalīy)], Dīwān al-Huḏalīyīn [Diwan Hodsailitarum / Hudsailian poems / Huḏaylitendiwan], page 201 verse 38 in Kosegarten’s edition:

     وَفِي غَمْرَةِ الْآلِ خِلْتُ الصُّوَى … عُرُوكًا عَلَى رَائِس يَقْسِمُونَا

     วะฟี ฆัมระติ อัล-อาลิ คิลตุ ล-ศุวา … อุรูกัน อะลา ราอิซ ยักซิมูนา

     In the overabundance of fogs I fancied the barrows … the mariners onto the valleyhead, dividing us

การผันรูป

การผันรูปของคำนาม آل (ʔāl)

เอกพจน์	basic singular triptote
	ไม่ชี้เฉพาะ	ชี้เฉพาะ	construct
ไม่ทางการ	آل ʔāl	الْآل al-ʔāl	آل ʔāl
กรรตุการก	آلٌ ʔālun	الْآلُ al-ʔālu	آلُ ʔālu
กรรมการก	آلًا ʔālan	الْآلَ al-ʔāla	آلَ ʔāla
สัมพันธการก	آلٍ ʔālin	الْآلِ al-ʔāli	آلِ ʔāli

คำเกี่ยวข้อง

• ٱللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ (allāhumma ṣalli ʕalā muḥammadin wa-ʔāli muḥammadin)
• صَلَّى ٱللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ (ṣallā llāhu ʕalayhi wa-ʔālihī wa-sallama)

คำสืบทอด

• → ตุรกีแบบออตโตมัน: آل (al)
• → เปอร์เซีย: آل (âl)

รากศัพท์ 2

Root
ء و ل (อ ว ล)
1 term

การออกเสียง

• สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /ʔaː.la/

คำกริยา

آلَ (อาละ) I (non-past يَأُولُ (ยะอูลุ) หรือ يَؤُولُ (ยะอูลุ), verbal noun أَوْل (อัวล) หรือ إِيَال (อิยาล) หรือ أَيْلُولَة (อัยลูละ))

2. กลับ, คืน
3. เปลี่ยนเป็น, กลายเป็น [ใช้กับ إِلَى (อิลา)]

   คำพ้องความ: ดูที่ อรรถาภิธาน:صار

การผันรูป

การผันรูปของ آلَ (I, hollow, a ~ u, impersonal passive, verbal nouns أَوْل, إِيَال, أَيْلُولَة)

คำกริยานาม الْمَصْدَر						أَوْل, إِيَال, أَيْلُولَة อัวล, อิยาล, อัยลูละ
รูปกริยาขยายกรรตุวาจก اِسْم الْفَاعِل						آئِل อาอิล
รูปกริยาขยายกรรมวาจก اِسْم الْمَفْعُول						مَأُول, مَؤُول มะอูล
กรรตุวาจก الْفِعْل الْمَعْلُوم
		เอกพจน์ الْمُفْرَد				ทวิพจน์ الْمُثَنَّى			พหูพจน์ الْجَمْع
		บุรุษที่หนึ่ง الْمُتَكَلِّم	บุรุษที่สอง الْمُخَاطَب	บุรุษที่สาม الْغَائِب		บุรุษที่สอง الْمُخَاطَب	บุรุษที่สาม الْغَائِب		บุรุษที่หนึ่ง الْمُتَكَلِّم	บุรุษที่สอง الْمُخَاطَب	บุรุษที่สาม الْغَائِب
มาลาบอกเล่า อดีตกาล (สมบูรณ์) الْمَاضِي	ช.	أُلْتُ อุลตุ	أُلْتَ อุลตะ	آلَ อาละ		أُلْتُمَا อุลตุมา	آلَا อาลา		أُلْنَا อุลนา	أُلْتُمْ อุลตุม	آلُوا อาลู
	ญ.		أُلْتِ อุลติ	آلَتْ อาลัต			آلَتَا อาละตา			أُلْتُنَّ อุลตุนนะ	أُلْنَ อุลนะ
มาลาบอกเล่า ไม่ใช่อดีตกาล (ไม่สมบูรณ์) الْمُضَارِع الْمَرْفُوع	ช.	أَأُولُ, أَؤُولُ อะอูลุ	تَأُولُ, تَؤُولُ ตะอูลุ	يَأُولُ, يَؤُولُ ยะอูลุ		تَأُولَانِ, تَؤُولَانِ ตะอูลานิ	يَأُولَانِ, يَؤُولَانِ ยะอูลานิ		نَأُولُ, نَؤُولُ นะอูลุ	تَأُولُونَ, تَؤُولُونَ ตะอูลูนะ	يَأُولُونَ, يَؤُولُونَ ยะอูลูนะ
	ญ.		تَأُولِينَ, تَؤُولِينَ ตะอูลีนะ	تَأُولُ, تَؤُولُ ตะอูลุ			تَأُولَانِ, تَؤُولَانِ ตะอูลานิ			تَؤُلْنَ ตะอุลนะ	يَؤُلْنَ ยะอุลนะ
มาลาสมมุติ الْمُضَارِع الْمَنْصُوب	ช.	أَأُولَ, أَؤُولَ อะอูละ	تَأُولَ, تَؤُولَ ตะอูละ	يَأُولَ, يَؤُولَ ยะอูละ		تَأُولَا, تَؤُولَا ตะอูลา	يَأُولَا, يَؤُولَا ยะอูลา		نَأُولَ, نَؤُولَ นะอูละ	تَأُولُوا, تَؤُولُوا ตะอูลู	يَأُولُوا, يَؤُولُوا ยะอูลู
	ญ.		تَأُولِي, تَؤُولِي ตะอูลี	تَأُولَ, تَؤُولَ ตะอูละ			تَأُولَا, تَؤُولَا ตะอูลา			تَؤُلْنَ ตะอุลนะ	يَؤُلْنَ ยะอุลนะ
มาลาขอร้อง الْمُضَارِع الْمَجْزُوم	ช.	أَؤُلْ อะอุล	تَؤُلْ ตะอุล	يَؤُلْ ยะอุล		تَأُولَا, تَؤُولَا ตะอูลา	يَأُولَا, يَؤُولَا ยะอูลา		نَؤُلْ นะอุล	تَأُولُوا, تَؤُولُوا ตะอูลู	يَأُولُوا, يَؤُولُوا ยะอูลู
	ญ.		تَأُولِي, تَؤُولِي ตะอูลี	تَؤُلْ ตะอุล			تَأُولَا, تَؤُولَا ตะอูลา			تَؤُلْنَ ตะอุลนะ	يَؤُلْنَ ยะอุลนะ
มาลาสั่ง الْأَمْر	ช.		أُلْ อุล			أُولَا อูลา				أُولُوا อูลู
	ญ.		أُولِي อูลี							أُلْنَ อุลนะ
กรรมวาจก الْفِعْل الْمَجْهُول
		เอกพจน์ الْمُفْرَد				ทวิพจน์ الْمُثَنَّى			พหูพจน์ الْجَمْع
		บุรุษที่หนึ่ง الْمُتَكَلِّم	บุรุษที่สอง الْمُخَاطَب	บุรุษที่สาม الْغَائِب		บุรุษที่สอง الْمُخَاطَب	บุรุษที่สาม الْغَائِب		บุรุษที่หนึ่ง الْمُتَكَلِّم	บุรุษที่สอง الْمُخَاطَب	บุรุษที่สาม الْغَائِب
มาลาบอกเล่า อดีตกาล (สมบูรณ์) الْمَاضِي	ช.	—	—	إِيلَ อีละ		—	—		—	—	—
	ญ.		—	—			—			—	—
มาลาบอกเล่า ไม่ใช่อดีตกาล (ไม่สมบูรณ์) الْمُضَارِع الْمَرْفُوع	ช.	—	—	يُؤَالُ ยุอาลุ		—	—		—	—	—
	ญ.		—	—			—			—	—
มาลาสมมุติ الْمُضَارِع الْمَنْصُوب	ช.	—	—	يُؤَالَ ยุอาละ		—	—		—	—	—
	ญ.		—	—			—			—	—
มาลาขอร้อง الْمُضَارِع الْمَجْزُوم	ช.	—	—	يُؤَلْ ยุอัล		—	—		—	—	—
	ญ.		—	—			—			—	—

รากศัพท์ 3

คำกริยา

آلُ (อาลุ) (รูป I) /ʔaː.lu/

1. บุรุษที่หนึ่ง เอกพจน์ ไม่ใช่อดีตกาล กรรตุวาจก มาลาขอร้องของ أَلَا (อะลา)

อ้างอิง

• Lane, Edward William (1863-1893), “آل”, in Arabic-English Lexicon, London: Williams & Norgate.
• Wehr, Hans (1979), “آل”, in J. Milton Cowan, editor, A Dictionary of Modern Written Arabic, 4th edition, Ithaca, NY: Spoken Language Services, →ISBN