insula

ดูเพิ่ม: insulă

ภาษาละติน

īnsula in marī Adriāticō (an island in the Adriatic Sea)

รากศัพท์

ไม่ทราบ ดูคล้ายกับ กรีกโบราณ νῆσος (nêsos, “เกาะ”) และ เคลติกดั้งเดิม *enistī (“เกาะ”) (ซึ่งเป็นเบรอตง enez, ไอริช inis และ เวลส์ ynys) น่่าจะเป็นความบังเอิญ

Pokorny (1959) คาดว่าเกี่ยวข้องกับ salum (ซาลุม, “ทะเล”): เขาคาดว่าจากการตัดคำทิ้งจากประโยค จาก terra in salō (เตร์รา อิน ซาโล̄, “ดินในทะเล”) จาก in (อิน, “in”) + salō (ซาโล̄), ใกล้กับในคำภาษากรีกโบราณ ἔναλος (énalos, “maritime”).

การออกเสียง

• (คลาสสิก) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /ˈin.su.la/, [ˈĩːs̠ʊɫ̪ä]
• (คริสตจักร) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /ˈin.su.la/, [ˈinsulä]

• (Classical):

  (file)

คำนาม

1. เกาะ

การผันรูป

การผันรูปที่หนึ่ง

การก	เอกพจน์	พหูพจน์
กรรตุการก	īnsula (อี̄นซูลา)	īnsulae (อี̄นซูลาเอ)
สัมพันธการก	īnsulae (อี̄นซูลาเอ)	īnsulārum (อี̄นซูล̄ารุม)
สัมปทานการก	īnsulae (อี̄นซูลาเอ)	īnsulīs (อี̄นซูลี̄ซ)
กรรมการก	īnsulam (อี̄นซูลัม)	īnsulās (อี̄นซูล̄าซ)
อปาทานการก	īnsulā (อี̄นซูล̄า)	īnsulīs (อี̄นซูลี̄ซ)
สัมโพธนการก	īnsula (อี̄นซูลา)	īnsulae (อี̄นซูลาเอ)

ลูกคำ

• Īnsula (อี̄นซูลา)
• īnsulānus (อี̄นซูล̄านุซ)
• īnsulāris (อี̄นซูล̄าริซ)
• īnsulārius (อี̄นซูล̄ารีอุซ)
• īnsulēnsis (อี̄นซูเล̄นซิซ)
• īnsulōsus (อี̄นซูโล̄ซุซ)
• paenīnsula (ปาเอนี̄นซูลา)

คำสืบทอด

• กาลิเซีย-โปรตุเกสเก่า: inssoa
• Rhaeto-Romance:
  • โรมานช์: insla
• → อังกฤษ: insula
• → เยอรมันต่ำ: Insel
• → เยอรมันสูงกลาง: insel
  • เยอรมันแบบแอเลอแมนนี: Insle
  • บาวาเรีย: Insl
  • เยอรมัน: Insel
  • ฮุนสริก: Insel
  • ลักเซมเบิร์ก: Insel
  • ยิดดิช: אינדזל (ยนดซฺล)
• → โปรตุเกส: ínsula
• → โรมาเนีย: insulă
• → สเปน: ínsula (อินซูลา)
• ⇒ ละตินตลาด: *isula (*อีซูลา)
  • คอร์ซิกา: isula
  • เอมีเลีย: îsla
  • อิตาลี: isola
  • ลอมบาร์ด: isula
  • นาวาร์โร-อารากอน:
    • อารากอน: isla
  • ฝรั่งเศสเก่า: isle
  • นาโปลี: isule
  • อุตซิตาเก่า: illa, ilha, isla
    • อุตซิตา: iscla
    • กาตาลาเก่า: illa
      • กาตาลา: illa
      • → กาลิเซีย-โปรตุเกสเก่า: illa
  • สเปนเก่า: isla
    • ลาดิโน: ísla, ízla
    • สเปน: isla (อิซลา)
    • → อัสตูเรียส: islla
    • → เอซเตรมาดูรา: isla
    • → กาลิเซีย-โปรตุเกสเก่า: ysla
  • ปีเยมอนเต: ìsola/ìsula
  • Rhaeto-Romance:
    • ฟรียูลี: isule
  • ซาร์ดิเนีย: isula
  • ซิซิลี: ìsula
  • เวเนโต: ixoła
  • → แอลเบเนีย: ishull

อ้างอิง

• “insula”, in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
• “insula”, in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
• insula in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition with additions by D. P. Carpenterius, Adelungius and others, edited by Léopold Favre, 1883–1887)
• insula in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire illustré latin-français, Hachette
• Carl Meißner; Henry William Auden (1894) Latin Phrase-Book‎, London: Macmillan and Co.
  • to double an island, cape: superare insulam, promunturium
    
• “insula”, in Harry Thurston Peck, editor (1898) Harper's Dictionary of Classical Antiquities, New York: Harper & Brothers
• “insula”, in Samuel Ball Platner (1929), Thomas Ashby, editor, A Topographical Dictionary of Ancient Rome, London: Oxford University Press
• “insula”, in William Smith, editor (1854, 1857) A Dictionary of Greek and Roman Geography, volume 1 & 2, London: Walton and Maberly
• “insula”, in William Smith et al., editor (1890) A Dictionary of Greek and Roman Antiquities, London: William Wayte. G. E. Marindin
• De Vaan, Michiel (2008) Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill