liber

ดูเพิ่ม: libër

ภาษาละติน

รากศัพท์ 1

สืบทอดจากละตินเก่า loeber, จากอิตาลิกดั้งเดิม *louðeros, จากอินโด-ยูโรเปียนดั้งเดิม *h₁léwdʰeros, จาก*h₁lewdʰ- (“people”). ร่วมเชื้อสายกับกรีกโบราณ ἐλεύθερος (eleútheros), สันสกฤต रोधति (โรธติ), ดัตช์ lieden, เยอรมัน Leute, รัสเซีย люди (ลยูดี, “people”).

การออกเสียง

• (คลาสสิก) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [ˈliː.bɛr]
• (คริสตจักร) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [ˈliː.ber]

• (Classical):

  (file)

คำคุณศัพท์

2. อิสระ

การผันรูป

• Genitive plural sometimes līberum (ลี̄เบรุม)

ลูกคำ

• līberālis (ลี̄เบร̄าลิซ)
• līberālitās (ลี̄เบร̄าลีต̄าซ)
• līberāliter (ลี̄เบร̄าลีเตร์)
• līberātiō (ลี̄เบร̄าตีโอ̄)

• līberātor (ลี̄เบร̄าโตร์)
• līberē (ลี̄เบเร̄)
• līberī (ลี̄เบรี̄)
• līberō (ลี̄เบโร̄)

• līberta (ลี̄เบร์ตา)
• lībertās (ลี̄เบร์ต̄าซ)
• lībertīnus (ลี̄เบร์ตี̄นุซ)
• lībertus (ลี̄เบร์ตุซ)

คำสืบทอด

• อารากอน: libre
• อัสตูเรียส: llibre, ḷḷibre, chibre
• กาตาลา: lliure
• คอร์ซิกา: liberu, libaru
• เอมีเลีย: lébber
• อังกฤษ: libre
• เอซเตรมาดูรา: libri
• Fala: libri
• ฟร็องโก-พรอว็องส์: libro
• ฝรั่งเศส: libre
• ฟรียูลี: libar
• กาลิเซีย: libre

• Guinea-Bissau Creole: livri, libri
• อีโด: libera
• Istriot: leîbaro
• อิตาลี: libero
• Ladino: libero
• Leonese: llibru
• ลีกูเรีย: libero
• ลอมบาร์ด: liber, libar
• มอลตา: libre, lhibre
• Norman: libe
• ออกซิตัน: liure
• ออกซิตันเก่า: liure
• โปรตุเกสเก่า: livre, libre

• ปีเยมอนเต: lìber
• โปรตุเกส: livre
• โรมัญญา: lébar
• โรมาเนีย: liber
• โรมานช์: liber
• ซาร์ดิเนีย: líbberu, líveru
• ซิซิลี: lìbbiru
• สเปน: libre (ลีเบ๎ร)
• เวเนโต: łìbaro
• วัลลูน: lîb

รากศัพท์ 2

สืบทอดจากอิตาลิกดั้งเดิม *lufros, จากอินโด-ยูโรเปียนดั้งเดิม *lubʰrós, จาก*lewbʰ- (“to peel, cut off, harm”), perhaps จาก*lew- (“to cut off”). ร่วมเชื้อสายกับสลาวอนิกคริสตจักรเก่า лꙋбъ (lubŭ, “bark of a tree”), ลิทัวเนีย lùpti (“to peel, to shell”). See also อังกฤษ leaf, lobby, lodge, กรีกโบราณ λυπή (lupḗ, “pain”).

การออกเสียง

• (คลาสสิก) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [ˈlɪ.bɛr]
• (คริสตจักร) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [ˈliː.ber]

• (Classical):

  (file)

คำนาม

liber (ลีเบร์) ช. (สัมพันธการก librī); การผันรูปที่ 2

2. หนังสือ

การผันรูป

การผันรูปที่ 2, nominative singular in -er.

	เอกพจน์	พหูพจน์
กรรตุการก	liber (ลีเบร์)	librī (ลีบ๎รี̄)
สัมพันธการก	librī (ลีบ๎รี̄)	librōrum (ลีโบ๎ร̄รุม)
สัมปทานการก	librō (ลีโบ๎ร̄)	librīs (ลีบ๎รี̄ซ)
กรรมการก	librum (ลีบ๎รุม)	librōs (ลีโบ๎ร̄ซ)
อปาทานการก	librō (ลีโบ๎ร̄)	librīs (ลีบ๎รี̄ซ)
สัมโพธนการก	liber (ลีเบร์)1	librī (ลีบ๎รี̄)

¹May also be libre (ลีเบ๎ร).

รูปแบบอื่น

• lib. (ลิบ.), l. (ล.)

ลูกคำ

• libellus (ลีเบลลุซ)
• librārius (ลีบ๎ร̄ารีอุซ)

คำสืบทอด

• อารากอน: libro
• อัสตูเรียส: llibru
• บาสก์: liburu
• เบรอตง: levr
• กาตาลา: llibre
• คอร์นวอลล์: lyver
• คอร์ซิกา: libru
• แดลเมเชีย: lebro
• เอมีเลีย: lîber
• เอซเตรมาดูรา: libru
• Fala: libru
• ฟร็องโก-พรอว็องส์: lévro
• ฝรั่งเศส: livre
• ฟรียูลี: libri
• กาลิเซีย: libro
• ครีโอลกินี-บิสเซา: libru
• อีโด: libro
• ไอริช: leabhar
• Istriot: leîbro
• อิตาลี: libro
• ลาดิน: liber
• Leonese: llibru
• ลีกูเรีย: libbro
• ลอมบาร์ด: libar, liber, libru
• แมงซ์: lioar
• มอลตา: lhibro, libro
• Norman: live
• ออกซิตัน: libre
• โปรตุเกสเก่า: livro, libro
  • โปรตุเกส: livro
• ออกซิตันเก่า: libre
• สเปนเก่า: libro
  • สเปน: libro (ลีโบ๎ร)
• ปีเยมอนเต: lìber
• โรมัญญา: lìbar
• ซาร์ดิเนีย: líbbaru, líbberu, libbru, líbburu
• แกลิกแบบสกอตแลนด์: leabhar
• ซิซิลี: libbru, libru
• เวเนโต: łìbro
• วัลลูน: lîv, live
• เวลส์: llyfr

รากศัพท์ 3

การออกเสียง

• (คลาสสิก) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [ˈliː.bɛr]
• (คริสตจักร) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [ˈliː.ber]

คำกริยา

līber (ลี̄เบร์)

1. บุรุษที่หนึ่ง เอกพจน์ ปัจจุบันกาล กรรมวาจก มาลาสมมุติของ lībō (ลี̄โบ̄)