出づ

จาก วิกิพจนานุกรม พจนานุกรมเสรี

ภาษาญี่ปุ่น[แก้ไข]

มีผู้ใช้เสนอว่าคำศัพท์ในภาษาญี่ปุ่นนี้ต้องได้รับการเก็บกวาดโดยให้เหตุผลว่า: “ข้อมูลเกี่ยวกับคำศัพท์นี้ไม่ได้เขียนเป็นภาษาไทย”
กรุณาดูการอภิปรายที่ การร้องขอให้เก็บกวาด(+) เพื่อดูข้อมูลเพิ่มเติมและลบแม่แบบนี้ออกเมื่อปัญหาได้รับการดูแลแล้ว
คันจิในศัพท์นี้
出
い
ระดับ: 1
คุนโยมิ

รากศัพท์[แก้ไข]

⟨idu⟩ → /id͡zu/ → /izu//idu//id͡zu/

สืบทอดจากภาษาญี่ปุ่นเก่า 出づ, จากภาษาญี่ปุ่นดั้งเดิม *intu.[1][2][3]

The further shift of dzu to zu is attested for most modern Japanese dialects; see Yotsugana on Wikipedia.

การออกเสียง[แก้ไข]


คำกริยา[แก้ไข]

出づ(いず) (izu) ←いづ (idu)?สกรรมหรืออกรรม †นิดัง

  1. (โบราณ, อกรรม) to come out, go out
  2. (โบราณ, อกรรม) to leave, depart
  3. (โบราณ, อกรรม) to show up
  4. (โบราณ, อกรรม) to become apparent
    • แม่แบบ:RQ:Kokinshu
      遅(おそ)くいづる月(つき)にもあるかなあしひきの山(やま)のあなたも惜(を)しむべらなり
      osoku izuru tsuki ni mo aru kana ashi hiki no yama no anata mo oshimuberanari
      How slow to emerge the shining moon seems tonight! They, too, must feel loath to part from it―those others beyong the foot-wearying hills.[5]
  5. (โบราณ, สกรรม) to produce, pull out
  6. (โบราณ, สกรรม) to make apparent
    • แม่แบบ:RQ:Kokinshu
      花(はな)見(み)れば心(こころ)さへにぞうつりける色(いろ)にはいでじ人(ひと)もこそ知(し)れ
      hana mireba kokoro sae ni zo utsurikeru iro ni ideji hito mo koso shire
      When I gaze on fading blossoms this heart, too, would fade with them: may my feelings not be seen lest others come to know.[6]

ปัจจัย[แก้ไข]

出(い)づ (-izu) 

  1. (โบราณ, สกรรม, suffixed to stem or continuative form of verbs) to appear doing [verb]

การใช้[แก้ไข]

This is the ancient form, also used somewhat in Classical Japanese. The modern equivalents are 出る (deru, intransitive) and 出す (dasu, transitive).

Although the conjugation pattern is consistently described in references[1][2][3] as 下二段活用 (shimo nidan katsuyō, “lower bigrade conjugation”), the existence of causative / transitive form 出だす (idasu) and compound forms such as 泉 (izumi, “spring, water source”, แปลตรงตัวว่า “come out + water”) and 出石 (Izushi, a place in Hyogo Prefecture, แปลตรงตัวว่า “come out + stone”) suggest an earlier 四段活用 (yodan katsuyō, “quadrigrade conjugation”) pattern.

Conjugation[แก้ไข]

การผันรูปแบบคลาสสิกของ "出づ" (ダ行下二段活用, ดูเพิ่ม ภาคผนวก:คำกริยาภาษาญี่ปุ่น)
Stem forms
Irrealis (未然形) 出で いで ide
Continuative (連用形) 出で いで ide
Terminal (終止形) 出づ いづ idu
Attributive (連体形) 出づる いづる iduru
Realis (已然形) 出づれ いづれ idure
Imperative (命令形) 出でよ いでよ ideyo
Key constructions
Negative 出でず いでず idezu
Contrasting conjunction 出づれど いづれど iduredo
Causal conjunction 出づれば いづれば idureba
Conditional conjunction 出でば いでば ideba
Past tense (firsthand knowledge) 出でき いでき ideki
Past tense (secondhand knowledge) 出でけり いでけり idekeri
Perfect tense (conscious action) 出でつ いでつ idetu
Perfect tense (natural event) 出でぬ いでぬ idenu
Perfect-continuative tense 出でたり いでたり idetari
Volitional 出でむ いでむ idemu

Derived terms[แก้ไข]

คำประสม

Idioms[แก้ไข]

Proverbs[แก้ไข]

References[แก้ไข]

  1. ↑ 1.0 1.1 2531 (1988), 国語大辞典（新装版） (Kokugo Dai Jiten, ฉบับปรับปรุงใหม่) (ภาษาญี่ปุ่น), โตเกียว: โชงะกุกัง
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2006, 大辞林 (Daijirin), Third Edition (in Japanese), Tōkyō: Sanseidō, →ISBN
  3. ↑ 3.0 3.1 1995, 大辞泉 (Daijisen) (in Japanese), Tōkyō: Shogakukan, →ISBN
  4. ↑ 2541 (1998), NHK日本語発音アクセント辞典 (พจนานุกรมสำเนียงการออกเสียงภาษาญี่ปุ่นโดยเอ็นเอชเค) (ภาษาญี่ปุ่น), โตเกียว: เอ็นเอชเค, →ISBN
  5. ↑ Helen Craig McCullough (1985) Kokin Wakashū: The First Imperial Anthology of Japanese Poetry: with Tosa Nikki and Shinsen Waka, illustrated, reprint edition, Stanford University Press, →ISBN, page 192
  6. ↑ Haruo Shirane (2012) Traditional Japanese Literature: An Anthology, Beginnings to 1600, Abridged Edition (Translations from the Asian Classics), Columbia University Press, →ISBN, page 96

Old Japanese[แก้ไข]

มีผู้ใช้เสนอว่าคำศัพท์ในภาษาญี่ปุ่นเก่านี้ต้องได้รับการเก็บกวาดโดยให้เหตุผลว่า: “ข้อมูลเกี่ยวกับคำศัพท์นี้ไม่ได้เขียนเป็นภาษาไทย”
กรุณาดูการอภิปรายที่ การร้องขอให้เก็บกวาด(+) เพื่อดูข้อมูลเพิ่มเติมและลบแม่แบบนี้ออกเมื่อปัญหาได้รับการดูแลแล้ว

Etymology[แก้ไข]

From ภาษาญี่ปุ่นดั้งเดิม *intu.

Verb[แก้ไข]

出づ (idu) (kana いづ)

  1. (อกรรม) to come out, go out
    • แม่แบบ:RQ:Kojiki
      ...阿遠夜麻邇比賀迦久良婆奴婆多麻能用波伊傅那牟...
      ...awoyama ni pi1 ga kakuraba nubatama no2 yo1 pa idenamu...
      When the sun hides in the green mountain, the pitch-black night is about to fall.
    • แม่แบบ:RQ:Nihon Shoki
      宇磨佐開瀰和能等能能阿佐妬珥毛伊弟低由介那瀰和能等能渡塢
      umasake2 Mi1wa no2 to2no2 no2 asato1 ni mo idete yukana Mi1wa no2 to2no2to1 wo
      Morning dawns at Miwa, famous for delicious sake: let us open the shrine portals and go out into the day, opening the shrine portals of Miwa.[1]
  2. (อกรรม) to leave, depart
  3. (อกรรม) to show up
  4. (อกรรม) to become apparent
    • แม่แบบ:RQ:Man'yōshū, text here
      阿之我利能刀比能可布知爾伊豆流湯能余爾母多欲良爾故呂河伊波奈久爾
      Asigari no2 To1pi1-no2-kaputi ni iduru yu no2 yo2 ni mo tayo1rani ko1ro2 ga ipanaku ni
      (กรุณาเพิ่มคำแปลของวลีหรือประโยคตัวอย่างนี้)
  5. (สกรรม) to produce, pull out
    • แม่แบบ:RQ:Manyoshu, text here
      言出云忌忌山川之當都心塞耐在
      ko2to2 ni idete ipaba yuyusimi1 yamagapa no2 tagi1tu ko2ko2ro2 wo sekiape2te ari
      If I said out loud what moves my heart like the swift current of a mountain river, I would break a taboo.[2]
  6. (สกรรม) to make apparent
  1. (สกรรม, suffixed to stem or continuative form of verbs) to appear doing [verb]

Conjugation[แก้ไข]

การผันรูปแบบคลาสสิกของ "出づ" (ダ行下二段活用, ดูเพิ่ม ภาคผนวก:คำกริยาภาษาญี่ปุ่น)
Stem forms
Irrealis (未然形) 出で いで ide
Continuative (連用形) 出で いで ide
Terminal (終止形) 出づ いづ idu
Attributive (連体形) 出づる いづる iduru
Realis (已然形) 出づれ いづれ idure
Imperative (命令形) 出でよ いでよ ideyo
Key constructions
Negative 出でず いでず idezu
Contrasting conjunction 出づれど いづれど iduredo
Causal conjunction 出づれば いづれば idureba
Conditional conjunction 出でば いでば ideba
Past tense (firsthand knowledge) 出でき いでき ideki
Past tense (secondhand knowledge) 出でけり いでけり idekeri
Perfect tense (conscious action) 出でつ いでつ idetu
Perfect tense (natural event) 出でぬ いでぬ idenu
Perfect-continuative tense 出でたり いでたり idetari
Volitional 出でむ いでむ idemu

Derived terms[แก้ไข]

Descendants[แก้ไข]

  • ญี่ปุ่น: 出づ (izu)

References[แก้ไข]

  1. ↑ Jin'ichi Konishi (2017)Nicholas Teele, transl.; , Earl Roy Miner, editor, A History of Japanese Literature, Volume 1: The Archaic and Ancient Ages (Volume 4935 of Princeton Legacy Library), Princeton University Press, →ISBN, page 142
  2. ↑ Herbert E. Plutschow (1990) Chaos and Cosmos: Ritual in Early and Medieval Japanese Literature (Volume 1 of Brill's Japanese Studies Library), BRILL, →ISBN, page 83
เข้าถึงจาก "https://th.wiktionary.org/w/index.php?title=出づ&oldid=1898028"