ปฐม
ภาษาไทย[แก้ไข]
รากศัพท์[แก้ไข]
ยืมมาจากภาษาบาลี ปฐม (“ที่ 1”); เทียบภาษาสันสกฤต प्रथम (ปฺรถม)
การออกเสียง[แก้ไข]
การแบ่งพยางค์ | ปะ-ถม | [เสียงสมาส] ปะ-ถม-มะ- | [เสียงสมาส] ปะ-ถม- | |
การแผลงเป็น อักษรโรมัน | ไพบูลย์พับบลิชชิง | bpà-tǒm | bpà-tǒm-má- | bpà-tǒm- |
ราชบัณฑิตยสภา | pa-thom | pa-thom-ma- | pa-thom- | |
(มาตรฐาน) สัทอักษรสากล(คำอธิบาย) | /pa˨˩.tʰom˩˩˦/(สัมผัส) | /pa˨˩.tʰom˩˩˦.ma˦˥./ | /pa˨˩.tʰom˩˩˦./ |
คำคุณศัพท์[แก้ไข]
ปฐม
- (ภาษาหนังสือ) ประถม, ลำดับแรก, ลำดับเบื้องต้น
- ชั้นที่ 1, เรียกเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นที่ 1 ในตระกูลจุลจอมเกล้าว่า ปฐมจุลจอมเกล้า ปฐมจุลจอมเกล้าวิเศษ
ดูเพิ่ม[แก้ไข]
ภาษาบาลี[แก้ไข]
รูปแบบอื่น[แก้ไข]
เขียนด้วยอักษรอื่น
รากศัพท์[แก้ไข]
ปฐฺ + อม หรือ ปถฺ + อม; จากภาษาสันสกฤต प्रथम (ปฺรถม). The retroflexion is caused by assimilation to the r before it was dropped.
เลข[แก้ไข]
ปฐม
คำคุณศัพท์[แก้ไข]
ปฐม
การผันรูป[แก้ไข]
ตารางการผันรูปของ "ปฐม" (เพศชาย)
การก \ พจน์ | เอกพจน์ | พหูพจน์ |
---|---|---|
กรรตุการก (ปฐมา) | ปฐโม | ปฐมา |
กรรมการก (ทุติยา) | ปฐมํ | ปฐเม |
กรณการก (ตติยา) | ปฐเมน | ปฐเมหิ หรือ ปฐเมภิ |
สัมปทานการก (จตุตถี) | ปฐมสฺส หรือ ปฐมาย หรือ ปฐมตฺถํ | ปฐมานํ |
อปาทานการก (ปัญจมี) | ปฐมสฺมา หรือ ปฐมมฺหา หรือ ปฐมา | ปฐเมหิ หรือ ปฐเมภิ |
สัมพันธการก (ฉัฏฐี) | ปฐมสฺส | ปฐมานํ |
อธิกรณการก (สัตตมี) | ปฐมสฺมิํ หรือ ปฐมมฺหิ หรือ ปฐเม | ปฐเมสุ |
สัมโพธนการก (อาลปนะ) | ปฐม | ปฐมา |
ตารางการผันรูปของ "ปฐมา" (เพศหญิง)
การก \ พจน์ | เอกพจน์ | พหูพจน์ |
---|---|---|
กรรตุการก (ปฐมา) | ปฐมา | ปฐมาโย หรือ ปฐมา |
กรรมการก (ทุติยา) | ปฐมํ | ปฐมาโย หรือ ปฐมา |
กรณการก (ตติยา) | ปฐมาย | ปฐมาหิ หรือ ปฐมาภิ |
สัมปทานการก (จตุตถี) | ปฐมาย | ปฐมานํ |
อปาทานการก (ปัญจมี) | ปฐมาย | ปฐมาหิ หรือ ปฐมาภิ |
สัมพันธการก (ฉัฏฐี) | ปฐมาย | ปฐมานํ |
อธิกรณการก (สัตตมี) | ปฐมาย หรือ ปฐมายํ | ปฐมาสุ |
สัมโพธนการก (อาลปนะ) | ปฐเม | ปฐมาโย หรือ ปฐมา |
ตารางการผันรูปของ "ปฐม" (เพศกลาง)
การก \ พจน์ | เอกพจน์ | พหูพจน์ |
---|---|---|
กรรตุการก (ปฐมา) | ปฐมํ | ปฐมานิ |
กรรมการก (ทุติยา) | ปฐมํ | ปฐมานิ |
กรณการก (ตติยา) | ปฐเมน | ปฐเมหิ หรือ ปฐเมภิ |
สัมปทานการก (จตุตถี) | ปฐมสฺส หรือ ปฐมาย หรือ ปฐมตฺถํ | ปฐมานํ |
อปาทานการก (ปัญจมี) | ปฐมสฺมา หรือ ปฐมมฺหา หรือ ปฐมา | ปฐเมหิ หรือ ปฐเมภิ |
สัมพันธการก (ฉัฏฐี) | ปฐมสฺส | ปฐมานํ |
อธิกรณการก (สัตตมี) | ปฐมสฺมิํ หรือ ปฐมมฺหิ หรือ ปฐเม | ปฐเมสุ |
สัมโพธนการก (อาลปนะ) | ปฐม | ปฐมานิ |
คำสืบทอด[แก้ไข]
อ้างอิง[แก้ไข]
- Pali Text Society (1921-1925), “ปฐม”, in Pali-English Dictionary, London: Chipstead
- Warder A.K. (2001) Introduction to Pali, Oxford: The Pali Text Society
หมวดหมู่:
- ศัพท์ภาษาไทยที่ยืมมาจากภาษาบาลี
- ศัพท์ภาษาไทยที่รับมาจากภาษาบาลี
- สัมผัส:ภาษาไทย/om
- ศัพท์ภาษาไทยที่มีการออกเสียงไอพีเอ
- ศัพท์ภาษาไทยที่มี 2 พยางค์
- ศัพท์ภาษาไทยที่มี 3 พยางค์
- อุปสรรคภาษาไทย
- คำหลักภาษาไทย
- คำคุณศัพท์ภาษาไทย
- ศัพท์ภาษาไทยที่สะกดด้วย ฐ
- ภาษาไทย terms with redundant head parameter
- ศัพท์ภาษาไทยที่เป็นภาษาหนังสือ
- th:หนึ่ง
- ศัพท์ภาษาบาลีที่เติมปัจจัย อม
- ศัพท์ภาษาบาลีที่สืบทอดจากภาษาสันสกฤต
- ศัพท์ภาษาบาลีที่รับมาจากภาษาสันสกฤต
- คำหลักภาษาบาลี
- เลขภาษาบาลี
- คำคุณศัพท์ภาษาบาลี
- ภาษาบาลี terms with redundant head parameter
- คำคุณศัพท์ภาษาบาลีในอักษรไทย
- pi:ไวยากรณ์