दुस्-

ดูเพิ่ม: देस

ภาษาสันสกฤต

รากศัพท์

สืบทอดจากอินโด-อารยันดั้งเดิม *duš-, จากอินโด-อิเรเนียนดั้งเดิม *duš-, จากอินโด-ยูโรเปียนดั้งเดิม *dus-. ร่วมเชื้อสายกับกรีกโบราณ δυσ- (dus-, “ยาก”), อาร์มีเนียเก่า տ- (ต-, a negative prefix), อเวสตะ 𐬛𐬎𐬱- (ดุศ-), กอท 𐍄𐌿𐌶- (ทุซ-); ไอริชเก่า do-.

รูปแบบอื่น

• दुः- (ทุะ-) — หน้า श्, ष्, स् (ศฺ, ษฺ, สฺ) and rarely before क्, ख्, प्, फ् (กฺ, ขฺ, ปฺ, ผฺ)
  • दुᳶ- (ทุᳶ-) — optionally before प्, फ् (ปฺ, ผฺ)
  • दुᳵ- (ทุᳵ-) — optionally before क्, ख् (กฺ, ขฺ)
• दुर्- (ทุรฺ-) — before vowels and voiced consonants
• दुश्- (ทุศฺ-) — before च्, छ् (จฺ, ฉฺ) and rarely before श् (ศฺ)
• दुष्- (ทุษฺ-) — before क्, ख्, प्, फ् (กฺ, ขฺ, ปฺ, ผฺ) and rarely before ष् (ษฺ); in older language also before त्, थ् (ตฺ, ถฺ) which become ट्, ठ् (ฏฺ, ฐฺ)
• दू- (ทู-) — before र् (รฺ) and sometimes before द्, ध्, न् (ทฺ, ธฺ, นฺ), which become ड्, ढ्, ण् (ฑฺ, ฒฺ, ณฺ)

การออกเสียง

• (พระเวท) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /dus/
• (สันสกฤตคลาสสิก) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /d̪us̪/

อุปสรรค

दुस्- • (ทุสฺ-)

1. ชั่ว
2. ยาก, ลำบาก
3. น้อย, ไม่มี