חכם

ภาษาฮีบรู

รากศัพท์

ราก
ח־כ־ם (ห-ฅ-ม)

ร่วมเชื้อสายกับอารามายา חַכִּים (ḥakkīm), อาหรับ حَكِيم (ฮะกีม).

การออกเสียง

• (IL) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /χaˈχam/
• (Ashkenazi Hebrew) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /xɔ.xɔm/, /xu.xum/
• (Sephardi) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /ħaˈxam/
• (Tiberian Hebrew, Yemenite Hebrew) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /ħɔˈxɔm/
• (hbo) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /ħɑːˈkɑːm/, [ħɑːˈxɑːm]
• สัมผัส: -am

คำคุณศัพท์

חָכָם (khakhám) (เพศหญิง חֲכָמָה, เพศชายพหูพจน์ חֲכָמִים, เพศหญิงพหูพจน์ חֲכָמוֹת)

1. มีปัญญา, รอบรู้, ฉลาด

ลูกคำ

• חָכְמוֹלוֹג (ḥachmológ)

คำนาม

חָכָם (khakhám) ช. (พหูพจน์ไม่ชี้เฉพาะ חֲכָמִים, สมาสเอกพจน์ חֲכַם־, สมาสพหูพจน์ חַכְמֵי־) [แบบรูป: קָטָל]

1. ชายผู้มีปัญญา, ปราชญ์
2. รับบี

ลูกคำ

• אֶבֶן הַחֲכָמִים ('éven hekhakhamím)
• תַּלְמִיד חָכָם (talmíd khakhám)
• חז״ל (khaza"l)

คำสืบทอด

• อาหรับ: حَاخَام (ฮาคาม)
• ลาดิโน: haham
• → ตุรกีแบบออตโตมัน: خاخام
• → เปอร์เซีย: خاخام (xâxâm)
• → ยิดดิช: חכם (khokhem)

คำกริยา

חָכַם (khakhám) (บินยัน ปาอัล)

1. (อกรรม) มีปัญญา, กลายเป็นผู้มีปัญญา
2. เรียนรู้

การผันรูป

การผันรูปของ חָכַם (หาฅาม) (ดูเพิ่ม ภาคผนวก:คำกริยาภาษาฮีบรู) 

non-finite forms		to-infinitive: לחכום / לַחְכֹּם (ลหฅวม / ลาหโฅม) คำอาการนาม: — passive participle: —
finite forms		เอกพจน์		พหูพจน์
		เพศชาย	เพศหญิง	เพศชาย	เพศหญิง
อดีตกาล	บุรุษที่หนึ่ง	חָכַמְתִּי (หาฅามติย์)		חָכַמְנוּ (หาฅามนู)
	บุรุษที่สอง	חָכַמְתָּ (หาฅามตา)	חָכַמְתְּ (หาฅามต)	חֲכַמְתֶּם (หะฅามเตม)1	חֲכַמְתֶּן (หะฅามเตน)1
	บุรุษที่สาม	חָכַם (หาฅาม)	חָכְמָה (หาฅมาฮ)	חָכְמוּ (หาฅมู)
ปัจจุบันกาล		חָכָם (หาฅาม)	חֲכָמָה (หะฅามาฮ)	חֲכָמִים (หะฅามิย์ม)	חֲכָמוֹת (หะฅาโมต)
อนาคตกาล	บุรุษที่หนึ่ง	אֶחְכַּם (เอหกาม)		נֶחְכַּם (เนหกาม)
	บุรุษที่สอง	תֶּחְכַּם (เตหกาม)	תֶּחְכְּמִי (เตหกมิย์)	תֶּחְכְּמוּ (เตหกมู)	תֶּחְכַּמְנָה (เตหกามนาฮ)2
	บุรุษที่สาม	יֶחְכַּם (เยหกาม)	תֶּחְכַּם (เตหกาม)	יֶחְכְּמוּ (เยหกมู)	תֶּחְכַּמְנָה (เตหกามนาฮ)2
มาลาสั่ง		חֲכַם (หะฅาม)	חִכְמִי (หิฅมิย์)	חִכְמוּ (หิฅมู)	חֲכַמְנָה (หะฅามนาฮ)2
หมายเหตุ		ออกเสียง חָכַמְתֶּם (หาฅามเตม) และ חָכַמְתֶּן (หาฅามเตน) ในภาษาฮีบรูสมัยใหม่แบบไม่เป็นทางการ พบได้ยากในภาษาฮีบรูสมัยใหม่