albus

ภาษาละติน

flōs albus (a white flower)

รากศัพท์

สืบทอดจากภาษาอิตาลิกดั้งเดิม *alβos, จากภาษาอินโด-ยูโรเปียนดั้งเดิม *h₂elbʰós.

ร่วมเชท้อสายกับภาษาUmbrian 𐌀𐌋𐌚𐌖 (alfu), ภาษากรีกโบราณ ἀλφός (alphós, “whiteness, white leprosy”), ภาษาHittite 𒀠𒉺𒀸 (alpas, “cloud”), ภาษาเวลส์กลาง elbid (“world”), ภาษาอังกฤษ elf, และภาษารัสเซีย ле́бедь (ลเยบเยดʹ, “swan”).

การออกเสียง

• (คลาสสิก) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /ˈal.bus/, [ˈäɫ̪.bʊs̠]
• (คริสตจักร) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /ˈal.bus/, [ˈɑl.bus]

• Audio (Classical)

  (file)

คำคุณศัพท์

albus (หญิง alba, กลาง album, ขั้นกว่า albior, ขั้นสุด albissimus); คำคุณศัพท์การผันที่หนึ่ง/สอง

1. ขาว (สี), สีขาวคล้ำ
2. ชัดเจน, สว่าง
3. ซีด, เทา
4. (ในเชิงเปรียบเทียบ) มงคล, โชคดี

การผันรูป

คำคุณศัพท์การผันที่หนึ่ง/สอง

จำนวน	เอกพจน์				พหูพจน์
การก / เพศ	ชาย	หญิง	กลาง		ชาย	หญิง	กลาง
กรรตุการก (nominative)	albus	alba	album		albī	albae	alba
สัมพันธการก (genitive)	albī	albae	albī		albōrum	albārum	albōrum
สัมปทานการก (dative)	albō		albō		albīs
กรรมการก (accusative)	album	albam	album		albōs	albās	alba
อปาทานการก (ablative)	albō	albā	albō		albīs
สัมโพธนการก (vocative)	albe	alba	album		albī	albae	alba

คำพ้องความ

• (white): albidus, candidus, lacteolus
• (clear, bright): limpidus
• (pale, gray): cānus
• (favorable): bonus, favorābilis

คำตรงข้าม

• (dull white): āter

ลูกคำ

• alba
• albeō
• albicapillus
• albicolor
• albicomus
• albicēris
• albicō
• albidus
• albitūdō
• albogalerus
• albogilvus
• albor
• albulus
• album
• alburnum
• alburnus
• albus an ater sit
• albāmentum
• albārium
• albārius
• albātus
• albēdō
• albēscō
• albūgō
• albūmen
• subalbus

 

คำสืบทอด

• Aromanian: albu
• อัสตูเรียส: alba
• กาตาลา: alb, alba
• แดลเมเชีย: jualb
• → อังกฤษ: abele, alb, albino
• ฝรั่งเศส: albane
  • → อังกฤษ: alban
• ฟรียูลี: albe
• Istriot: alba
• Istro-Romanian: åb
• อิตาลี: albo, alba
• Megleno-Romanian: alb
• นาโปลี: arba
• อุตซิตา: alba, auba
• ฝรั่งเศสเก่า: albe, abel
  • ฝรั่งเศส: aube
• สเปนเก่า: albo, obo
• โปรตุเกส: alvo, alva
• โรมาเนีย: alb, albă, alba
• โรมานช์: alv, alva
• ซาร์ดิเนีย: abru, alvu, arvu, arbu
• ซิซิลี: alba, arba, abba
• สเปน: albo, alba

อ้างอิง

• Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
• Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
• albus in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition with additions by D. P. Carpenterius, Adelungius and others, edited by Léopold Favre, 1883–1887)
• albus in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire illustré latin-français, Hachette
• Carl Meißner; Henry William Auden (1894) Latin Phrase-Book‎^[1], London: Macmillan and Co.
  • (ambiguous) to record in the official tablets (Annales maximi): in album referre (De Or. 2. 12. 52)
    
• albus in Ramminger, Johann (accessed 16 July 2016) Neulateinische Wortliste: Ein Wörterbuch des Lateinischen von Petrarca bis 1700‎^[2], pre-publication website, 2005-2016