一月

ภาษาเกาหลี

ฮันจาในศัพท์นี้
一	月

คำนาม

一月 (irwol) (ฮันกึล 일월)

1. รูปฮันจาของ 일월

ภาษาจีน

		one; single; a one; single; a; (before verbs) as soon as, once; (before a noun) entire (family, etc.)	moon; month
ตัวย่อและตัวเต็ม (一月)		一	月

การออกเสียง

• จีนกลาง

  (มาตรฐาน)

  (พินอิน): yīyuè

  (จู้อิน): ㄧ ㄩㄝˋ

  (Chengdu, SP): yi² yue²

• กวางตุ้ง (ยฺหวืดเพ็ง): jat¹ jyut⁶

• แคะ

  (Sixian, PFS): yit-ngie̍t / yit-ngia̍t

  (Meixian, Guangdong): yid⁵ ngiad⁶

• หมิ่นใต้ (เปะอั่วจี): it--ge̍h / it--goe̍h
• อู๋ (วิกิพจนานุกรม): ⁴iq-hhyq

---

• จีนกลาง
  • (จีนมาตรฐาน)⁺
    • พินอิน: yīyuè
    • จู้อิน: ㄧ ㄩㄝˋ
    • ทงย่งพินอิน: yiyuè
    • เวด-ไจลส์: i¹-yüeh⁴
    • เยล: yī-ywè
    • กั๋วยฺหวี่หลัวหม่าจื้อ: iyueh
    • พัลลาดีอุส: июэ (ijue)
    • IPA จีนวิทยา^{(คำอธิบาย)}: /i⁵⁵ ɥɛ⁵¹/
  • (Chengdu)
    • Sichuanese Pinyin: yi² yue²
    • Scuanxua Ladinxua Xin Wenz: iye
    • สัทอักษรสากล ^{(คำอธิบาย)}: /i²¹ ye²¹/
• กวางตุ้ง
  • (กวางตุ้งมาตรฐาน, กวางเจา–ฮ่องกง)⁺
    • ยฺหวืดเพ็ง: jat¹ jyut⁶
    • เยล: yāt yuht
    • พินอินกวางตุ้ง: jat⁷ jyt⁹
    • Guangdong Romanization: yed¹ yud⁶
    • IPA ^{(คำอธิบาย)}: /jɐt̚⁵ jyːt̚²/
• แคะ
  • (Northern Sixian, incl. Miaoli)
    • Pha̍k-fa-sṳ: yit-ngie̍t
    • Hakka Romanization System: id` ngied
    • Hagfa Pinyim: yid<sup>5</sup> ngiad<sup>6</sup>
    • Sinological IPA: /it̚² ɲi̯et̚⁵/
  • (Southern Sixian, incl. Meinong)
    • Pha̍k-fa-sṳ: yit-ngia̍t
    • Hakka Romanization System: (r)id` ngiad
    • Hagfa Pinyim: yid⁵ ngiad⁶
    • Sinological IPA: /(j)it̚² ɲi̯at̚⁵/
  • (Meixian)
    • Guangdong: yid⁵ ngiad⁶
    • Sinological IPA: /it̚¹ ɲiat̚⁵/
• หมิ่นใต้
  • (ฮกเกี้ยน: เซี่ยเหมิน, ไทเป)
    • เปะอั่วจี: it--ge̍h
    • Tâi-lô: it--ge̍h
  • (ฮกเกี้ยน: จางโจว, เกาสฺยง)
    • เปะอั่วจี: it--goe̍h
    • Tâi-lô: it--gue̍h
• อู๋
  • (เซี่ยงไฮ้)
    • วิกิพจนานุกรม: ⁴iq-hhyq
    • สัทอักษรสากล ^{(คำอธิบาย)}: /i̯ɪʔ³³ ɦɥ̯ɪʔ⁴⁴/

---

• จีนยุคกลาง: /ʔiɪt̚  ŋʉɐt̚/

สัมผัส
อักขระ	一	月
การออกเสียงที่	1/1	1/1
ต้นพยางค์ (聲)	影 (34)	疑 (31)
ท้ายพยางค์ (韻)	眞 (48)	元 (68)
วรรณยุกต์ (調)	Checked (Ø)	Checked (Ø)
พยางค์เปิด/ปิด (開合)	Open	Closed
ส่วน (等)	III	III
ฝ่านเชี่ย	於悉切	魚厥切
Baxter	'jit	ngjwot
การสืบสร้าง
เจิ้งจาง ซ่างฟาง	/ʔiɪt̚/	/ŋʉɐt̚/
พาน อู้ยฺหวิน	/ʔit̚/	/ŋʷiɐt̚/
ซ่าว หรงเฟิน	/ʔjet̚/	/ŋiuɐt̚/
เอดวิน พุลลีย์แบลงก์	/ʔit̚/	/ŋuat̚/
หลี่ หรง	/ʔiĕt̚/	/ŋiuɐt̚/
หวาง ลี่	/ĭĕt̚/	/ŋĭwɐt̚/
เบอร์นาร์ด คาร์ลเกรน	/ʔi̯ĕt̚/	/ŋi̯wɐt̚/
แปลงเป็นจีนกลาง ที่คาดหมาย	yi	yuè
แปลงเป็นกวางตุ้ง ที่คาดหมาย	jat1	jyut6

• จีนเก่า

  (แบกซ์เตอร์–ซาการ์): /*ʔi[t]  [ŋ]ʷat/

  (เจิ้งจาง): /*qliɡ  ŋod/

ระบบแบกซ์เตอร์–ซาการ์ 1.1 (2014)
อักขระ	一	月
การออกเสียงที่	1/1	1/1
ปักกิ่งใหม่ (พินอิน)	yī	yuè
จีนยุคกลาง	‹ ʔjit ›	‹ ngjwot ›
จีนเก่า	/*ʔi[t]/	/*[ŋ]ʷat/
อังกฤษ	one	moon, month
Notes for Old Chinese notations in the Baxter–Sagart system: * Parentheses "()" indicate uncertain presence; * Square brackets "[]" indicate uncertain identity, e.g. *[t] as coda may in fact be *-t or *-p; * Angle brackets "<>" indicate infix; * Hyphen "-" indicates morpheme boundary; * Period "." indicates syllable boundary.

ระบบเจิ้งจาง (2003)
อักขระ	一	月
การออกเสียงที่	1/1	1/1
หมายเลข	14833	16319
ส่วนประกอบ สัทศาสตร์	一	月
กลุ่มสัมผัส	質	月
กลุ่มย่อยสัมผัส	2	3
สัมผัสจีนยุคกลาง ที่สอดคล้อง	一	月
จีนเก่า	/*qliɡ/	/*ŋod/

คำนาม

一月

1. มกราคม
2. เดือน 1 ในปฏิทินจันทรคติจีน

คำพ้องความ

• (มกราคม): 元月
• (เดือน 1, สามัญ): 正月 (zhēngyuè), 元月
• (เดือน 1, โบราณ): 端月, 初月, 嘉月, 開歲／开岁, 新正, 隅月, 孟月, 始春, 元春, 陬月

คำสืบทอด

ซีโน-เซนิก (一月):

• ญี่ปุ่น: 一月(いちげつ) (ichigetsu)
• เกาหลี: 일월 (一月, irwol)

ภาษาญี่ปุ่น

รากศัพท์ 1

คันจิในศัพท์นี้
一	月
いち ระดับ: 1	がつ ระดับ: 1
โกอง

การสะกดแบบอื่น
1月

จาก 一 (ichi, “หนึ่ง”) +‎ 月 (-gatsu, “เดือน”)

การออกเสียง

• (โตเกียว) いちがつ​ [ìchígátsúꜜ] (โอดากะ – [4])
• สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [it͡ɕiɡa̠t͡sɨᵝ]

คำนาม

一(いち)月(がつ) (ichigatsu) 

1. มกราคม
2. (โบราณ) เดือน 1 ในปฏิทินจันทรคติ

   คำพ้องความ: 睦月 (mutsuki)

3. หนึ่งเดือน

คำประสม

• 一(いち)月(がつ)寺(じ) (Ichigatsu-ji)
• 一(いち)月(がつ)場(ば)所(しょ) (ichigatsu basho)
• 一(いち)月(がつ)蜂(ほう)起(き) (Ichigatsu Hōki)

ดูเพิ่ม

• 正(しょう)月(がつ) (shōgatsu)

รากศัพท์ 2

คันจิในศัพท์นี้
一	月
いち ระดับ: 1	げつ ระดับ: 1
โกอง	คังอง

ส่วนประกอบรับมาจากภาษาจีนยุคกลาง 一 (ichi, “หนึ่ง”, อ่านแบบโกอง) +‎ 月 (getsu, “ดวงจันทร์, เดือน”, อ่านแบบคังอง)

การออกเสียง

• (โตเกียว) いちげ​つ [ìchígéꜜtsù] (นากาดากะ – [3])
• สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [it͡ɕiɡe̞t͡sɨᵝ]

คำนาม

一(いち)月(げつ) (ichigetsu) 

1. (โบราณ) เดือน 1 ในปฏิทินจันทรคติ
2. หนึ่งเดือน
3. ดวงจันทร์เพ็ญ

คำประสม

• 一(いち)月(げつ)三(さん)舟(しゅう) (ichigetsu sanshū)

Proverbs

• 一(いち)月(げつ)往(い)ぬる二(に)月(げつ)逃(に)げる三(さん)月(げつ)去(さ)る (ichigetsu inuru nigetsu nigeru sangetsu saru)

รากศัพท์ 3

คันจิในศัพท์นี้
一	月
ひと ระดับ: 1	つき ระดับ: 1
คุนโยมิ

เป็นไปได้ว่าสืบทอดจากภาษาญี่ปุ่นเก่า; 一 (hito, “หนึ่ง”) +‎ 月 (tsuki, “เดือน”)

การออกเสียง

• (โตเกียว) ひと​つき [hìtóꜜtsùkì] (นากาดากะ – [2])
• สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [çi̥to̞t͡sɨ̥ᵝkʲi]

คำนาม

一(ひと)月(つき) (hitotsuki) 

1. หนึ่งเดือน

ดูเพิ่ม

• 一(いっ)ヶ月(げつ) (iggagetsu, “(ระยะเวลา) หนึ่งเดือน”)

ภาษาโอกินาวะ

รากศัพท์ 1

คันจิในศัพท์นี้
一	月
いち ระดับ: 1	ぐゎち ระดับ: 1
อนโยมิ

ร่วมเชื้อสายกับภาษาญี่ปุ่น 一月 (ichigatsu) บนแผ่นดินใหญ่

การออกเสียง

• (Shuri-Naha) いちぐゎち [ìchígwáchí] (Heiban - [0])
• สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [it͡ɕiɡʷat͡ɕi̻]

คำนาม

一(いち)月(ぐゎち) (ichigwachi) ^{←いちぐゎつぃ (itigwatwi)?}

1. มกราคม
2. เดือน 1 ในปฏิทินจันทรคติ

ดูเพิ่ม

• 正(そう)月(ぐゎち) (sōgwachi)

รากศัพท์ 2

คันจิในศัพท์นี้
一	月
ちゅ ระดับ: 1	ちち ระดับ: 1
คุนโยมิ

ร่วมเชื้อสายกับภาษาญี่ปุ่น 一月 (hitotsuki) บนแผ่นดินใหญ่

การออกเสียง

• (Shuri-Naha) ちゅちち [chùchíchí] (Heiban - [0])
• สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: [t͡ɕut͡ɕi̻t͡ɕi]

คำนาม

一(ちゅ)月(ちち) (chuchichi) ^{←ちゅつぃち (tyutwiti)?}

1. หนึ่งเดือน

คำประสม

• 一(ちゅ)月(ちち)越(ぐ)し (chuchichigushi)