ธาตุ
หน้าตา
ภาษาไทย
[แก้ไข]รูปแบบอื่น
[แก้ไข]- (โบราณ): ทาตุ
รากศัพท์
[แก้ไข]จากภาษาบาลี ธาตุ, จากภาษาสันสกฤต धातु (ธาตุ, “ส่วนประกอบ, แร่, ธาตุ (เคมี), ราก, น้ำเชื้อ เป็นต้น”) สันนิษฐานว่าผ่านทางภาษาเขมรเก่า ធាតុ (ธาตุ, “สาร, ธาตุ, สิ่งตกทอด, สิ่งหลงเหลือ”) เทียบกับภาษาลาว ທາດ (ทาด)
การออกเสียง
[แก้ไข]การแบ่งพยางค์ | ทาด | [เสียงสมาส] ทา-ตุ- | [เสียงสมาส] ทาด-ตุ- | |
การแผลงเป็น อักษรโรมัน | ไพบูลย์พับบลิชชิง | tâat | taa-dtù- | tâat-dtù- |
ราชบัณฑิตยสภา | that | tha-tu- | that-tu- | |
(มาตรฐาน) สัทอักษรสากล(คำอธิบาย) | /tʰaːt̚˥˩/(สัมผัส) | /tʰaː˧.tu˨˩./ | /tʰaːt̚˥˩.tu˨˩./ | |
คำพ้องเสียง | ทาษ ทาส |
คำนาม
[แก้ไข]ธาตุ (คำลักษณนาม ธาตุ)
- สิ่งที่ถือว่าเป็นส่วนสำคัญที่คุมกันเป็นร่างของสิ่งทั้งหลาย
- (ศาสนาพุทธ) กระดูกของพระพุทธเจ้า พระปัจเจกพุทธเจ้า และพระอรหันต์ โดยทั่วไปเรียกรวมว่า พระธาตุ
- ถ้าเป็นกระดูกของพระพุทธเจ้า เรียก พระบรมธาตุ หรือ พระบรมสารีริกธาตุ
- ถ้าเป็นกระดูกส่วนใดส่วนหนึ่งของพระพุทธเจ้า ก็เรียกตามความหมายของคำนั้น ๆ เช่น พระอุรังคธาตุ พระทันตธาตุ, ถ้าเป็นผมของพระพุทธเจ้า เรียกว่า พระเกศธาตุ
- (ศาสนาพุทธ) ชื่อคัมภีร์ในพระพุทธศาสนาซึ่งว่าด้วยธาตุ (1)
- (เคมี) สารเนื้อเดียวล้วนซึ่งประกอบด้วยบรรดาอะตอมที่มีโปรตอนจำนวนเดียวกันในนิวเคลียส
- (ไวยากรณ์) รากศัพท์ของคำบาลีสันสกฤต เป็นต้น เช่น
- "ธาตุ" มาจาก "ธา ธาตุ" ในความว่า "ทรงไว้"
- "สาวก" มาจาก "สุ ธาตุ" ในความว่า "ฟัง"
- "กริยา" มาจาก "กฤ ธาตุ" ในความว่า "กระทำ"
คำเกี่ยวข้อง
[แก้ไข]- (1) ธาตุหนัก, ธาตุเบา, ธาตุโขภ
- (2) ธาตุครรภ์, ธาตุสถูป, ธาตุเจดีย์
- (4) ตารางธาตุ, ธาตุกึ่งโลหะ, ธาตุสังเคราะห์, ธาตุหลังยูเรเนียม, ธาตุอาหาร
ภาษาบาลี
[แก้ไข]รากศัพท์
[แก้ไข]รูปแบบอื่น
[แก้ไข]เขียนด้วยอักษรอื่น
คำนาม
[แก้ไข]ธาตุ ญ. หรือ ช.
- อีกรูปหนึ่งของ ธาตรฺ: ธาตุ
คำนาม
[แก้ไข]ธาตุ ช.
การผันรูป
[แก้ไข]แจกตามแบบ รชฺชุ
ตารางการผันรูปของ "ธาตุ" (เพศหญิง)
การก \ พจน์ | เอกพจน์ | พหูพจน์ |
---|---|---|
กรรตุการก (ปฐมา) | ธาตุ | ธาตุโย หรือ ธาตู |
กรรมการก (ทุติยา) | ธาตุํ | ธาตุโย หรือ ธาตู |
กรณการก (ตติยา) | ธาตุยา | ธาตูหิ หรือ ธาตูภิ |
สัมปทานการก (จตุตถี) | ธาตุยา | ธาตูนํ |
อปาทานการก (ปัญจมี) | ธาตุยา | ธาตูหิ หรือ ธาตูภิ |
สัมพันธการก (ฉัฏฐี) | ธาตุยา | ธาตูนํ |
อธิกรณการก (สัตตมี) | ธาตุยา หรือ ธาตุยํ | ธาตูสุ |
สัมโพธนการก (อาลปนะ) | ธาตุ | ธาตุโย หรือ ธาตู |
หรือแจกตามแบบ สตฺถุ หรือ สตฺถรฺ (กติปยศัพท์)
ตารางการผันรูปของ "ธาตุ" (เพศชาย)
การก \ พจน์ | เอกพจน์ | พหูพจน์ |
---|---|---|
กรรตุการก (ปฐมา) | ธาตุ | ธาตโว หรือ ธาตู |
กรรมการก (ทุติยา) | ธาตุํ | ธาตโว หรือ ธาตู |
กรณการก (ตติยา) | ธาตุนา | ธาตูหิ หรือ ธาตูภิ |
สัมปทานการก (จตุตถี) | ธาตุสฺส หรือ ธาตุโน | ธาตูนํ |
อปาทานการก (ปัญจมี) | ธาตุสฺมา หรือ ธาตุมฺหา | ธาตูหิ หรือ ธาตูภิ |
สัมพันธการก (ฉัฏฐี) | ธาตุสฺส หรือ ธาตุโน | ธาตูนํ |
อธิกรณการก (สัตตมี) | ธาตุสฺมิํ หรือ ธาตุมฺหิ | ธาตูสุ |
สัมโพธนการก (อาลปนะ) | ธาตุ | ธาตเว หรือ ธาตโว |
ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:pi-Latn-translit' not found
ภาษาอีสาน
[แก้ไข]คำนาม
[แก้ไข]ธาตุ
หมวดหมู่:
- ศัพท์ภาษาไทยที่รับมาจากภาษาบาลี
- ศัพท์ภาษาไทยที่ยืมมาจากภาษาสันสกฤต
- ศัพท์ภาษาไทยที่รับมาจากภาษาสันสกฤต
- ศัพท์ภาษาไทยที่รับมาจากภาษาเขมรเก่า
- สัมผัส:ภาษาไทย/aːt̚
- ศัพท์ภาษาไทยที่มีคำพ้องเสียง
- ศัพท์ภาษาไทยที่มีการออกเสียงไอพีเอ
- ศัพท์ภาษาไทยที่มี 1 พยางค์
- ศัพท์ภาษาไทยที่มี 2 พยางค์
- อุปสรรคภาษาไทย
- คำหลักภาษาไทย
- คำนามภาษาไทย
- คำลักษณนามภาษาไทย
- คำนามภาษาไทยที่ใช้คำลักษณนาม ธาตุ
- Pages with language headings in the wrong order
- th:ศาสนาพุทธ
- ศัพท์ภาษาไทยที่มีตัวอย่างการใช้
- th:เคมี
- th:ไวยากรณ์
- หน้าที่มีลิงก์แดงภาษาไทย/l
- ศัพท์ภาษาบาลีที่เติมปัจจัย ตุ
- ศัพท์ภาษาบาลีที่เติมปัจจัย ตรฺ
- คำหลักภาษาบาลี
- คำนามภาษาบาลี
- คำนามภาษาบาลีในอักษรไทย
- หน้าที่มีลิงก์แดงภาษาบาลี/m
- คำหลักภาษาอีสาน
- คำนามภาษาอีสาน