ข้ามไปเนื้อหา

ดีด

จาก วิกิพจนานุกรม พจนานุกรมเสรี
ดูเพิ่ม: ดัด, ดี̄ด, ดุด, และ ดูด

ภาษาไทย

[แก้ไข]

การออกเสียง

[แก้ไข]
การแบ่งพยางค์ดีด
การแผลงเป็น
อักษรโรมัน
ไพบูลย์พับบลิชชิงdìit
ราชบัณฑิตยสภาdit
(มาตรฐาน) สัทอักษรสากล(คำอธิบาย)/diːt̚˨˩/(สัมผัส)

รากศัพท์ 1

[แก้ไข]

สืบทอดจากภาษาไทดั้งเดิม *ɓliːtᴰ; ร่วมเชื้อสายกับภาษาลาว ດີດ (ดีด), ภาษาไทดำ ꪒꪲꪒ (ดิด), ภาษาไทใหญ่ ၼဵတ်း (เน๊ต) หรือ လဵတ်း (เล๊ต), ภาษาไทใต้คง ᥘᥤᥖᥴ (ลี๋ต), ภาษาอาหม 𑜃𑜢𑜄𑜫 (นิต์), ภาษาจ้วง ndit

คำกริยา

[แก้ไข]

ดีด (คำอาการนาม การดีด)

  1. สะบัดนิ้วออกไปโดยแรงเพื่อให้สิ่งใดสิ่งหนึ่งหลุดจากที่หรือเคลื่อนออกไป
    ดีดลูกหิน
    ดีดแมลงออกจากเสื้อ
  2. ยกขึ้นด้วยแม่แรงเป็นต้น
    ดีดเรือน
  3. เล่นเครื่องดนตรีประเภทเครื่องสายโดยใช้ปลายนิ้วมือหรืออุปกรณ์สะกิดให้เกิดเสียง
    ดีดจะเข้
    ดีดพิณ
    ดีดกีตาร์
  4. เอานิ้วมือแตะแล้วเขี่ยให้เลื่อนไป
    ดีดลูกคิด
  5. เอาปลายนิ้วกดแล้วปล่อย
    ดีดพิมพ์ดีด
    ดีดเปียโน
  6. (โบราณ) ทำห่างเหินผู้ใหญ่ ไม่เข้าหน้า
    หมู่นี้ชักดีดไปไม่เข้าหน้า
  7. (ภาษาปาก) มีแรงฮึดสู้ขึ้นมากะทันหัน

รากศัพท์ 2

[แก้ไข]

คำนาม

[แก้ไข]

ดีด

  1. ชื่อแมลงพวกด้วงหลายชนิดหลายสกุล ในวงศ์ Elateridae ลำตัวยาว แบนเล็กน้อย และเรียวไปทางหาง สีดำ น้ำตาล หรือเทา บางชนิดมีจุดเป็นลาย แผ่นแข็งด้านล่างของอกปล้องแรกมีแกนยาวเป็นเครื่องดีด ซึ่งยึดโดยร่องของแผ่นแข็งด้านล่างของอกปล้องที่ 2 ทำให้สามารถดีดตัวกลับได้เมื่อถูกจับให้หงายท้อง มีชื่อเรียกต่าง ๆ กัน เช่น ดีดกะลา คอลั่น ชนิดที่พบบ่อย เช่น ชนิด Agrypnus aegualia Candèze ลำตัวยาวประมาณ 2.5 เซนติเมตร สีดำ

รากศัพท์ 3

[แก้ไข]

คำนาม

[แก้ไข]

ดีด

  1. ชื่อกุ้งขนาดเล็กหลายชนิดหลายสกุล เช่น สกุล Alpheus ในวงศ์ Alpheidae มีก้ามใหญ่ 2 ข้าง ก้ามข้างหนึ่งโตกว่ามาก สามารถทำให้เกิดเสียงดังด้วยวิธีหนีบก้าม โดยเฉพาะเมื่อกระทบขันเสียงจะดังยิ่งขึ้น จึงได้ชื่อว่า กุ้งดีดขัน พบอาศัยหลบซ่อนอยู่ตามซอกวัสดุต่าง ๆ ริมฝั่งทั้งในน้ำเค็มและน้ำกร่อย ยกเว้นชนิด Alpheus microrhynchus De Man ที่พบอยู่ในน้ำจืดด้วย
คำพ้องความ
[แก้ไข]